امروزه با توجه به تأثیر فرهنگ غرب و برگرفته از سینمای آن استفاده از لوازم آرایشی امری رایج در میان افراد جامعه ما است؛ بدون آنکه به آسیبهای احتمالی آن بر سلامت افراد نوجه خاصی صورت گیرد. ایران سومین مصرف کننده لوازم آرایشی در خاورمیانه میباشد.
لوازم آرایش:
کرمها، مداد چشم و لب، سایه چشم و… معمولاً خطر جدی برای سلامتی ندارد اما اینها حاوی دو ماده الکل، پارافین (استراسید پاراهیدروکسی بنزوئیک) هستند. پارابن به عنوان نگهدارنده در شامپوها، کرمهای مرطوب کننده، ژلهای اصلاح، کرمپودر و خمیردندان وجود دارد. پارابن در تومورهای سرطانی نیز دیده میشود. پارابن میتواند تا حدودی استروژن را که در ایجاد سرطان سینه نقش دارد را تقلید کند؛ اما هنوز رابطه مستقیمی بین سرطان و پارابن پیدا نشده است. پارابن در برخی افراد میتواند باعث التهاب پوستی تحریک، آلرژی و روزاسه گردد. اگر در یک ماده آرایشی واژه Hypoallergen آورده است به این معنا نیست که شما به آن حساسیتی ندارید، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) استانداردی برای استفاده از واژه Hypoallergen ندارد و هر محصولی میتواند از برچسب Hypoallergen استفاده کند. در کسانی که پوستهای چرب و جوشدار دارند استفاده از یک سری محصولات که پایه چربتری دارند، میتواند به انسداد بیشتر مجاری غدد چربی کمک کند و جوشها را بیشتر کند. در این افراد بهتر است از موادی مورد استفاده قرار گیرد که چربیهای مثل لانولین نداشته باشند که بهاصطلاح به آنها مواد آرایشی با چربی کنترل شده میگویند و گاهی به غلط به آنها oil free نیز میگویند که اشتباه میباشد، زیرا هیچ کرمی عاری از چربی نیست. برخی لوازم آرایش حاوی سرب هستند که ممکن است وارد گردش خون و مغز استخوان شود مشکلاتی را ایجاد کند. در این بین محصولات چینی سرب بیشتری دارند و در پی آن عوارض بیشتری نیز به همراه خود می آورند. دانستن این موضوع جالب است که بیش از 50 درصد لوازم آرایش مثل کرمپودر، رژ لب…. موجود در بازار تقلبی هستند برسها، پدها، و مخزن لوازم آرایش میتواند جایگاه مناسبی برای رشد باکتریها باشد. بهویژه اگر این لوازم به معرض گرما نگهداری شوند. از طرفی قرار گرفتن در معرض نور یا گرما میتواند باعث تجزیه با مواد نگهدارندهای شود که با باکتریها مبارزه میکنند، بنابراین لوازم آرایش خود را در معرض نور و گرما قرار ندهید.
رنگ مو:
رنگ مو از اقلام آرایشی است که روی سطح موها قرار میگیرد و باعث تغییر رنگ آنها میشود. این ماده برای رسیدن به نتایج دلخواه باید در مو نفوذ کند و این نفوذ بستگی به یک سری پارامترها و عوامل دارد. اولین عامل سایز و اندازه مولکول رنگ مو است که هر چه کوچکتر باشد راحتتر از غشای مو رد شده و وارد مغز موها میگردد. بنابراین رنگ موهایی موفقترند که مولکولهای کوچکتر داشته باشند. عامل مهم دیگر «تورم» مو است هنگامیکه موها مرطوب باشند حالتی متورم پیدا میکنند و لایههای آنها از هم باز میشوند در نتیجه رنگ مو راحتتر داخل مو وارد میشود. عامل سوم و نهائی پایه رنگ مو و ساختار آن است رنگ موها به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
گیاهی: در فرهنگ ما استفاده از آنها رایجتر است و معروفترین آنها حنا است. در واقع کمخطرترین آنها نیز میباشد. زیرا تنها در سطح مو قرار میگیرد و وارد بافت مو نمیشود. مورد بعدی گردو میباشد.
رنگ موهای متالیک (یا فلزی): بیشتر مورداستفاده آقایان است زیرا تغییر رنگ آن بهتدریج صورت میگیرد زیرا وقتی روی موها قرار میگیرد بهمرور در مجاورت هوا تبدیل به رنگی میشود که فرد میخواهد. استفاده زیاد از آنها باعث شکنندگی و آسیب موها میشود اما باز هم به اندازه آسیب ناشی از مصرف رنگهای صنعتی نیست.
رنگ موهای ارگانیک سنتیک: طی 60 سال گذشته مصرف آنها رواج بیشتری داشته است و مهمترین فرم رنگ موها هستند، چون با آنها میتوان طیف گستردهای از رنگهای طبیعی را به دست آورد آنها وارد مرکز مو میشوند و لذا دائمی اند.
اتهام سرطانزائی:
این اتهام همیشه برای رنگهای صنعتی وجود داشته است. دانشمندان با انجام بعضی از آزمایشهای حیوانی، شاهد بروز یک سری تغییرات بودهاند، اما هنوز در انسان مورد مستندی یافت نشده است. در بعضی افراد ماده پارافنیلین دی آمین باعث ایجاد حساسیت از فرم آلرژیک میشود که ده درصد افراد استفاده کننده را شامل میشود. برای همین توصیه میشود که پیش از استفاده از آنها مقداری از رنگ مو را پشت گوش یا پیشانی خود بمالند و اگر علائم حساسیتی ندیدید آن را استفاده کنید. سفید کردن پیش از بهکارگیری موها گاهی بیشازاندازه صورت میگیرد و باعث شکنندگی موها میشود. آرایشگرها به علت تماس پیگیر با مواد شیمیایی موجود در سالنهای آرایشی ممکن است درگیر حالت تهوع و میگرن گردد.