خانه » گریم سینمایی چیست و گریمور به چه کسی گفته می شود؟
گریم سینمایی یکی از مهمترین شاخههای سینما است که باتوجه به اهمیت بالایی که دارد، آنچنان که باید و شاید به آن پرداخته نمیشود، درحالی که از بازار کار بسیار خوبی برخوردار است. این یک امر طبیعی است که در ساخت هر فیلم یا سریال به گریمور نیاز باشد. بنابراین افراد میتوانند با فراگیری این هنر به جایگاه شغلی مناسبی در این زمینه دست یابند. گریم دروازه عبور بازیگران به نقشی است که برعهده دارند. امروزه با توجه به اینکه جوانان به این عرصه ارزشمند توجه زیادی نشان ندادهاند افراد کارکشته و معروف در نسل جدید بسیار کم دیده میشود و اکثر افراد چیره دست و معروف چهره پردازی از نسل کهنه کار قدیمی است. ما در این مقاله میخواهیم گریم سینمایی، شغل گریمور و هر آنچه به این حرفه کاربردی مربوط میشود را مورد بررسی قرار دهیم. علاقه مندان به چهره پردازی میتوانند با شرکت در دوره تخصصی گریم سینمایی آکادمی عریس، مباحث و سرفصلهای تخصصی این رشته را در سطوح مختلف آموزش ببینند و به یک گریمور حرفهای تبدیل شوند. برای آشنایی بیشتر با رشته گریم سینمایی با ما همراه باشید.
با پیشرفت صنعت آرایش و زیبایی، رشته گریم نیز از دو رشته به طیف گستردهای از رشتهها تبدیل شده است. گریم صحنه شامل: گریم و دوربین شامل تلویزیون، سینما و عکاسی رنگی و سیاه و سفید، تـئاتر، اپرا و باله و … است. نوعی از گریم نیز وجود دارد که در آن گریمور از سر تا پای بازیگر را با رنگهای مایع گریم میکند. کاربرد این نوع گریم در اپرا، باله و تئاترهای مدرن میباشد، که به BADY ART معروف است. این نوع گریم بر روی بازیگرانی که لباس نقش خود را پوشیدهاند، انجام میشود.
نوعی دیگری گریم به نام گریم FASHION یا مـد است: کـه اغـلب بر چهره مانکنها زن و مرد کار میشود. از این گریم در سازمانهای امنیتی کشورها با ظرافت کاملا حرفهای انجام میگیرد. برای نمونه، مامور امنیتی برای فروشندگان مواد مخدر، خود را به یک آدم معتاد تبدیل میکند.
گریم چهره سیاستمداران: نوع دیگری است که انجام آن بسیار رایج است. البته در گذشته بدین منظور فقط از فن استفاده میشد، اما امروزه، خصوصا در کشورهای غربی، برای نمایش چهره سیاستمداران، به صورت شاداب و جوان از گریمهای غلیظ استفاده میشود.
از انواع دیگر گریم میتوان به گریم افراد در استادیوم و راهپیماییها، گریم کودکان در مهد کودک و برنامههای تلویزیونی، گریم برای گریم برای فـیلمهای سـوررئال بـا شخصیتهای عجیب و غریب افکت گریم که بر قسمتی از بدن ساختهشده بازیگر یا مانکن ساخته شـده، مانند قطع کردن دست و پا و دو نیم کردن بدن، منفجر کردن سر، و … انـجام میشود
واژه میکاپ به معنای آرایش چهره است که با گریم کاملا متفاوت میباشد. میکاپ (آرایش) خود یک رشته تخصصی است که در آن از رنگها و مواد مختلف جهت زیبایی افراد استفاده میشود. این رشته شامل: آرایش روز، عصر، شب و عروس است که در آرایشگاه توسط آرایـشگر، انجام میشود. در برخی فیلمهای خارجی از واژه آرایش هنری به جای گریم استفاده میشود.در زبـان فرانسه نیز MAQIALLAGE به معنای آرایش است که گاهی MAQIALLAGE ARTISQUE به معنای آرایش هنری از آن استفاده میشود.
نفوذ تئاتر از غرب در دوران غرب به وضوح دیده میشود. به نحوی که آثار مولیر ترجمه و اولین شرکت نمایشی به نام فرهنگ تاسیس شده است. بعد از دوران مشروطه بازیگران و نویسندگان به تئاتر ملی پیوستن، بدین صورت فعالیت این تئاتر اینگونه شروع شد. در آن دوران ابزار و لوازم به خصوصی برای گریم وجود نداشت و اغلب خود بازیگران خود را گریم میکردند. با استفاده از موادی نظیر چربی خوک، رنگهای معدنی و موم سفید، پشم طبیعی حیوانات برای خود ریش و سیبیل درست میکردند، به گونهای که شخصیت پردازی با استفاده از این روش انجام میگرفت. با گذشت زمان در دهه 60 الی 70 گریم حرفهای و عنوان گریمور به عنوان یک شخصیت تاثیرگذار در فیلم و تئاتر شکل گرفت. از استادان این رشته که بازیگر هم بودهاند میتوان به میرزا سـید عـلیخان نصر، میرعمادی، تیمور کنعانی و اکبر مشکین اشاره کرد.
گریم سینمایی با گریم تئاتر تفاوت عمدهای دارد و در هر کدام از روشها، تکنیک و رنگهای مخصوص به خود استفاده میشود. در تئاتر برای دیده شدن چهره از دور کار میشود در حالی که برای سینمایی برعکس است. در سینما دوربین بسیار تاثیرگذار است و کوچکترین جزئیات در چهره را ثبت میکند. یک گریمور حرفهای اگر به هر دو روش مسلط باشد تشخیص هر کدام برایش راحت بوده و در پیادهسازی هر کدام مشکلی نخواهد داشت. فونهای مورد استفاده در تئاتر رنگی و در سینمایی کدر و خنثی هستند. در تئاتر چهره هنرمند بیرنگ، مسطح است و از فونهایی استفاده میشود که به چهره آنها جلوه طبیعی بدهد. در گریم تئاتر با استفاده از ایجاد سایه چهره را حجیمتر نشان میدهند. اگر کارگردان برای نقش هنرمند شخصیت پردازی نخواهد و از نورهای زیادی برای نمایش استفاده کند از گریم سبک و ساده استفاده میشود.
در نهایت در چهره پردازی سینمایی مطابق با رنگ پوست و سایه روشن از فونهای مخصوص استفاده میشود، به طوری که چهره بیرنگ، ، چربی پوست ایجاد انعکاس و رنگ دندانها و چشمها درخشانتر از پوست و سایه و نامتعادلی چهره تشدید میشود.
گریم سیاه و سفید سینمایی متفاوت از چهره پردازی رنگی است. در این گریم هدف ایجاد تضاد سایههای دودی از کم رنگ تا پر رنگ است. به طوری که در گریم سینمایی رنگی کاهش تضاد، ایجاد تصویر نرم و اشباع زدایی رنگها مد نظر است. در هر دو نوع چهره پردازی، دوربین و گریم صحنه از مباحث مشترکی پیروی میکنند نظیر: چهره، سر و بدن. شناخت چهره، متعادلسازی نامتعادلسازی پیر کردن، جوان کردن، ریش و سبیل بـافی، کاشت مو، تکهسازی و ساخت اعضای بدن مانکن به صورت یکسان است.
شخصیت پردازی یکی از مهمترین مباحث گریم سینمایی است. بر روی چهره بازیگران از 10 تا 100 میتوان شخصیت پردازی را پیادهسازی کرد. اگر چهره هنرمند با نقش او در فیلم یا سریال هم خوانی داشته باشد و در ارائه نقش مسلط باشد میتوان با استفاده از گریم میمیک حالات چهره او را تشدید کرد به صورتی که برای ارائه نقش به صورت موثر با چهره پردازی به او 10 درصد کمک شده است. اگر برعکس باشد و چهره بازیگر با نقش مطابقت نداشته باشد باید بر چهره پردازی و شخصیت پردازی او 100 درصد کار شود.
نوع دیگر بازی نقشهای تاریخی است که برای نزدیک شدن هنرمند به نقش مورد نظر میبایست چهره پردازی به صورت کامل توسط گریمور شبیهسازی شود. در این صورت گریمور باید گریم را به صورت 100 درصد شخصیت پردازی کند. هر چهره حالات مثبت و منفی خود را دارد و با شناخت آناتومی چهره میتوان رمز و راز آن را برای شخصیت پردازی و گریم بهتر انجام داد، به نحوی که مطالعه کتابهای روانشناسی (شخصیت) قیافهشناسی، جامعهشناسی و زیباشناسی برای گریمور ضروری است.
در ایران فیلمها بر پایه تاریخی، رئال و حقیقی ساخته میشوند و فیلمهای تخیلی و سورئال به ندرت کار میشود. در صورتی که شخصیتهای تخیلی و عجیب و غریب امروزه طرفداران بسیاری دارد و کشورهای غربی در این زمینه پیشرفت چشمگیری داشتهاند. بدین ترتیب در گریم سینمایی از مباحث ساخت، در ایران بیشتر فیلمها رئال و حقیقی یا تاریخی هستند و فیلمهای سوررئال و تخیلی کار نمیشود. امروزه در سینمای غرب شخصیتهای عجیب و غریب و تـخیلی طـرفدار بسیار دارد. از این رو در گریم سینما از مبحثهای ساخت: مانکن، عروسک شخصیتهای تخیلی ساخت بـدن بـازیگر یا قسمتی از بدن بازیگر و افکت گریم بـر آنها کـه موجب تصاویر خارقالعاده میشود نظیر انفجار سـر، قـطع دست و پا، دو نیمه شدن بدن و… بسیار استفاده میشود.
به صورتی که برای ساخت چهرههای تخیلی تنها یک گریمور کافی نخواهد بود و از چندین نفر برای ارائه یک نتیجه مطلوب استفاده میشود. به هم کار گذاشتن ابزارآلات در آن حرکت اعـضای بدن و ایجاد صدا، طراحی، ساخت مجسمه، ساخت قالبها، ساخت پوسترها وصل کردن پوسترها، بالاخره حرکت کلی آن بـا سیستم مکانیکی و الکترونیکی از راه دور وظیفه تیم چهره پردازی در فیلمهای تخیلی و فیلمهای دارای نقشهای سخت است. اگر فـیلمنامهای بر اساس این شخصیتها نـوشته شـود گریمورها میتوانند گروهی تشکیل بدهند و در این راه فعالیت موثری انجامدهند.
وظیفه گریمور ایجاد گریم مطابق با نقش هنرمند در فیلم یا سریال مربوطه و کمک به شخصیت پردازی آن با استفاده از ایجاد چهرهای متناسب است. به صورت کلی وظایف گریمور به شرح زیر است.
استفاده مناسب از کلاه گیسها، تکههای مو مصنوعی و کلاههای طاسی
استفاده از پروتزهای آرایشی برای ایجاد چهرهای متفاوت از فرد
یادداشتبرداری و عکسبرداری از مراحل و نتایج نهایی کار برای استفاده در دفعات بعدی
آماده بودن برای تثبیت کردن یا انجام دوباره آرایش مو و صورت در حین کار فرد
پاکیزه و منظم نگه داشتن محیط و ابزار کار
مشورت با کارگردان و شنیدن نظرات و ایدههای او در خصوص نوع گریمها
بررسی و طراحی مدلهای مو و آرایش متناسب با کار خود ( متناسب با نوع فیلم، تئاتر، برنامههای تلویزیونی، کنسرت، برنامههای تبلیغاتی و…)
آراستن و مدل دادن به مو
گریمور در شغل خود با طراحان تولید، طراحان صحنه و لباس، مسئول نور و دوربین و بازیگران ارتباط کاری نزدیکی دارد